O concepto de "rancio" ou "ranzo"

rancio -a adx. 1. Que ten a cor, o cheiro e o sabor, propio do que colleu rancio [materia graxa]. Touciño rancio. ANT. fresco. 2. fig. Que é afeccionado ás cousas anticuadas [persoa], que ten esta propiedade ou condición [cousa] ou que manifesta esta preferencia [gusto, modo de actuar, etc.]. OBS. Úsase cun matiz máis ou menos pexorativo. Un vellote rancio que anda sempre con capa. 3. fig. Que é pouco tratable [persoa]. O rancio de Lourenzo non quixo vir canta-los reis. Tamén s. É un rancio. // s.m. 4. Alteración que sofren co tempo diversos alimentos constituídos de materia graxa, ben por estaren en contacto co aire, ben pola acción de fungos ou bacterias, que se manifesta con cheiro e sabor desagradable e característico. A manteiga sabe a rancio.
5. fig. Calidade do que é anticuado ou avellentado e perdeu algunha das súas boas calidades. O rancio da decoración facía a estancia desagradable. s De rancio (avoengo, familia, etc.). De nobreza antiga. Casou cunha muller de rancio avoengo.

Hoxe quero falar do concepto de "rancio". O significado segundo o Dicionario da Real Academia Galega, posto enriba, dálle sempre un sentido negativo ou mesmo despectivo, somentes subliñando o último dos significados coma un adxectivo relativamente positivo. Mais para a mocidade nacionalista criada no ambiente universitario compostelán, rancio ou ser un rancio ten un significado que non está, polo momento, en ningún dicionario oficial. Rancio ou ranciada son conceptos xurdidos a mediados dos anos 1990 no ambiente nacionalista universitario galego compostelán. Para explicar que é ser un rancio para un nacionalista, non atopei mellor definición cá feita n'A páxina das Ranciadas. Eis vola presento (corrixida ortograficamente):

" Cando aparecen novos conceptos, a lingua adáptase á realidade ofrecendo termos que os designen. E isto foi o que aconteceu a mediados dos 90 cando a mocidade patriota que se concentraba durante o curso en Compostela comezou a xeralizar estes termos para algo que, de feito, practicaban.

O pobo galego, despois de 500 anos de escravitude colonial precisaba desquitarse e superar o autoodio e o complexo de inferioridade inculcado polos invasores españois. Asi é que a xeración máis nova de galegos/as, superando complexos, exercendo ao grao máximo a retranca e aproveitando as perlas deixadas por patriotas nacionais (Vicente Risco, Pondal,...) ou estranxeiros (Sabino Arana, etc.) comezou a practicar unha nova arte: RANCIAR.

A ranciada, o ranciar, son frases, conversas, mestura de chauvinismo con retranca e irracionalidade consciente. A maioría delas podería raiar a xenofobia e o racismo antimesetario, pero están abondo xustificadas entre os rancios pola consciencia de que o que se di é unha ranciada, e ademais... que despois de 500 anos temos dereito ao desquite, que carallo!!!!! "

Temos, xa que logo, un novo concepto perfectamente descrito. Ser un rancio é, como ben se di, falar de temas ou opinar sobre diferentes cuestións exercendo o uso da retranca ata límites insospeitados e sempre rozando a brutalidade e o irracional, aínda que sempre sendo conscientes do dito e reinterpretándoo para lle sacar ferro para logo voltar a confirmalo do mesmo xeito. A arte ou acción interpretada polo rancio é ranciar. Son sinónimos de rancio ranzo ou ránceo, así como de ranciar rancear. De feito, dicir ranzo é en si unha ranciada.

Vou tentar poñer uns exemplos de cousas rancias. Gustaríame que vós aportasedes máis exemplos e opinasedes sobre este fenómeno que, supoño, segue activo no mundo universitario galego.

-Un vello enterrado na barra dunha taberna co dedo mergullado nunha cunca branca de viño do Ribeiro mentres de fondo soa na radio un tema de Ana Kiro, é unha ranciada.
-Facer mofa dos costumes e tradicións casteláns, é unha ranciada.
-Subir O Cadramón cun torques posto no pescozo e cantando o Deus fratresque Gallaeciae, é unha ranciada.
-Todo o enxebre en si, é unha ranciada.
-O caciquismo de pasarela (Cuíña comendo un cocido, Baltar tocando a gaita nunha lupanda de vellos nalgunha carballeira enxebre de Sarreaus, etc.), é unha ranciada.
-Que o PNG-PG estea dentro do BNG, é unha ranciada.
-Comer castañas cos bercianos falando mal de León, é unha ranciada.
-Poñer a alborada do antergo Reino de Galiza na radio do coche a un volume alto cando te aproximas á catedral de Astorga mentres os vellos te observan pampos, é unha ranciada.
-Ver no telexornal os incendios de Pontevedra e dicir que é unha ofrenda dos castrexos ao deus Lug e por riba anoxarte pola "manipulación" dos feitos, é unha ranciada.

Unha aperta! XD

Ceauşescu

Nicolae Ceauşescu naceu en 1918 en Oltenia (Romanía). Axiña se afiliou ao Partido Comunista Romanés (Partidul Comunist Român). De feito, foi tan activo que o fixeron preso polos seus movementos entre o ano 1936 e 1940. Segundo o poder soviético ía anexionando territorios, unha vez en Romanía, Ceauşescu foi gañando poder até chegar a ministro de Agricultura co Komitern (ou Internacional Comunista) no poder. Logo chegou a mandar nas Forzas Armadas romanesas da man do presidente Gheorghe Gheorghiu-Dej. En 1965 morre Gheorghe Gheorghiu-Dej e Ceauşescu toma o relevo no Consello do Estado e preside o Partido Comunista Romanés. Declárase estalinista e firme seguidor da política de Gheorghe Gheorghiu-Dej.

Varias das actividades de Ceauşescu comezaron con boas intencións, coma unha pequena apertura cara Europa, a condena da invasión de Checoslovaquia de 1968 ou a resistencia contra o inmenso poder da Unión Soviética, o que lle conferiu unha resistencia particular. O problema comezou cando a súa política se tornou intransixente. A policía secreta romanesa (Securitatea ou Departamentul Securităţii Statului) rematou por se converter nun terrible órgano de represión que exterminou toda liberdade de expresión e toda caste de posible oposición ao seu goberno. Ceauşescu como persoa foi voltándose máis e máis ególatra e megalómano até chegar a uns termos esaxerados. Mesmo se autodeclarou Conducător. A tal se chegou que mesmo houbo desercións na Securitatea e tivo que redeseñar a policía secreta. E que falar sobre a espionaxe? Imaxinade. Chegou a un nivel internacional tremendo.

Na década dos anos 1970 comezou un feroz e irracional proceso de industrialización que levou ao país á quebra por mor da débeda exterior, que intentou calmar vendendo practicamente todo o que se producía en Romanía ao estranxeiro. Cal foi o resultado? Pobreza do pobo romanés, fame, enfermidades, falla de medios e posibilidades, etc. Vendeu a casa do romanés e deixouno en coiros. Outra das súas magníficas ideas foi destruír poboacións rurais enteiras e trasladar os seus habitantes a Bucureşti (Bucarest) para vivir en xigantescos bloques de vivendas estilo soviético para crear, segundo el, a perfecta sociedade socialista. Logo mandou cambiar completamente o aspecto da capital. Mandou tirar a quinta parte de todos os edificios públicos e históricos de Bucureşti para construír uns novos ao seu xeito. Foi nesta época cando se construíu o Pazo do Pobo (Casa Popurului), actual Parlamento Romanés, que é o segundo edificio máis grande do mundo.

O 17 de decembro de 1989 o pobo ergueuse furioso contra o seu ditador e saíu ás rúas de Timişoara. Ceauşescu, cego de ira, mandou ás Forzas Armadas disparar a eito, sen lle perdoar a vida a ninguén. O que non contou é que lle virasen as costas e o exército se unise ao pobo, farto dunha ditadura tiránica e xenocida. Ceauşescu fuxiu nun helicóptero de Bucureşti, aínda que foi capturado e conducido a Târgovişte. En Nadal dese mesmo ano, un tribunal militar levouno a xuízo e foi condenado a morte de varios delitos, entre eles o xenocidio. Unha vez ditada a sentenza, foi conducido ao exterior e foi fusilado sen maior espera xunto coa súa muller Elena Petrescu (ou Elena Ceauşescu), man esquerda do seu home en toda a súa ditadura. Logo, o Partido Comunista Romanés foi ilegalizado. O pobo, coma na Revolução dos Cravos, ergueuse contra o seu ditador, aínda que non de xeito pacífico, senón violento, farto da terrible situación na que se atopaba.

Ideas

Este domingo pola mañá ben cediño marcho de Meiril cara Esparís. Saio o domingo de mañanciña e non o sábado logo de xantar (eu choio os sábados polas mañás) porque quero aproveitar a luz do sol e ver unhas cousas de camiño. A miña idea é parar na bisbarra do val de Vidriales e rodear a serra das Carpurias, todo no fértil val do tramo final do río Eria, río nado nos nobres montes cabreireses do Teleno que finaliza o seu percorrido no río Órbigo, non lonxe da zona que vou visitar. Quero ver o Castro de Las Labradas, no concello de Arrabalde, un dos castros máis importantes de Zamora. Tamén quero ver unha serie de dolmens que hai en Arrabalde, Morales del Rey e Granucillo de Vidriales. Os dolmens non é que estean moi ben conservados se os comparamos cos galegos ou cos lusitanos, pero non están mal e teño ganas de os ver.

Outras ideas que teño na cachola para a Semana Santa é repasar o concello de Lousame. Quería voltar a Toxosoutos sacar fotos á igrexa e aos restos que queden do mosteiro. Tamén á fervenza próxima á igrexa. Outro día tiña gana de subir ao Iroite e á Muralla, que nunca subín. Gustaríame ademais botarlle un ollo ás minas de San Finx, en Fruíme.

Xa vos contarei que tal. A ver que vexo! Un bico a todos/as e deica a volta!