Do
24
ao
31
estarei
en
ÓTIMO, MEUS!
BOAS FESTAS!
ao
31
estarei
en
ÓTIMO, MEUS!BOAS FESTAS!
segunda-feira, 22 de dezembro de 2008
quarta-feira, 17 de dezembro de 2008
Ao que todos nos temos afrontado
O luns pasado tiven día de vacacións e deume por camiñar polas rúas de Meiril. Na famosa rúa Xénova (Zena en lígur), xusto a carón da sede principal do Partido Popular atopei unha librería internacional onde puiden atopar algúns libros en portugués e en galego. Foi un pracer ter entrado nela, pois atopei dous libros que me semellaron interesantes e merqueinos. Para máis prace, a rapaza que me atendeu era de Compostela. Cousas da vida! Un dos libros que merquei é de Miguel Real, titulado apocalipticamente A morte de Portugal, onde vai debullando o home portugués, o xeito de pensar dos portugueses e os catro complexos aos que se enfrontan. Non vou entrar en detalles. Só quero reproducir aquí un anaco do texto (déame o seu permiso señor Real se me está a ler) que me pareceu moi interesante e acertado. É o que segue:
A relação intemporal entre o intelectual português e as instituições socialmente dominantes podem resumir-se em três momentos paradigmáticos:
1) Uma fase de aproximação, de empenhamento e de voluntária adequação ou de tentativa de transformação do destino geral de Portugal.
2) Por motivos circunstanciais, que muito deferem de autor para autor, vinculando-o ao seu tempo, o intelectual português sofre, em certo momento, um profundo desencantamento com o estado conjuntural do país, cuja consciencialização o força ou a desistir de transformar Portugal, interiorizando-se ou exilando-se no estrangeiro, abandonando o seu antigo empenhamento, concentrando-se na sua obra estética ou filosófica individual; ou a reiterar o seu compromisso de transformar Portugal, criando uma obra alternativa à visão social e política dominante.
3) No final da vida ou após a morte, a obra do intelectual português é recuperada pelas instituições dominantes do Estado, da Universidade ou da Igreja, que a estatui como um dos mais salientes vectores da cultura portuguesa, passando então a ser tão santificada pelas novas gerações escolares quanto antes fora abominada e desprezada pelas anteriores.
Pon como exemplo a varias escritores portugueses que pasaron por estas fases. Por exemplo, Sá de Miranda, logo de viaxar polo norte de Italia, comprobou como en Portugal había maneiras civilizacionais de baixo nível e un alto nivel de interese financeiro e patrimonial por parte dos fidalgos cortesáns. Comprobou a profundísima ignorancia histórica e cultural da elite política portuguesa. Iso levouno a se afastar voluntariamente da Corte e das clases dominantes para se illar na súa frustración en Cabeceiras de Basto, onde apenas saía da súa casa e se centraba na súa obra literaria, lonxe dese ambiente. Como Sá de Miranda, refuxiáronse no interior de si mesmos outros grandes escritores como Manuel Laranjeira, Teixeira de Pascoais, Fernando Pessoa ou Miguel Torga. Moitos suicidáronse antes a impotencia do inexistente cambio. Outros como Camões, Garcia da Horta, Damião de Góis ou Rodrigues Lapa optaron por emigrar, sufrindo a dupla dor de ver torta a súa patria e a saudade por ela á vez. E a terceira opción, a de loitar contra o sistema político vixente, seguiuna António Ribeiro Sanches, Luís da Cunha, Teodoro de Almeida ou Luís António Verney.
Nunca vos pasou a vós iso? Miguel Real fala de intelectuais portugueses. Eu non me considero un intelectual nin moito menos. Estou ben lonxe diso para a miña desgraza, mais si me decato que teño un nivel cultural máis alto do habitual e, dígoo claro, teño un espírito de reflexión e contemplación moito máis avanzado do que a media da xente do País. Tampouco son portugués. Son galego. Mais estes tres pasos estounos a vivir. O que nos conta Miguel Real é extrapolable á Galiza. Imos analizalo:
Lembro perfectamente como intentei unha aproximación ao sistema vixente. Por ignorancia, un aproxímase a el, con certas esperanzas vendidas pola modernidade de hoxe. O que un observa é un sistema enferruxado e roncante. Algo non funciona. Algo cheira. Fede. O segundo paso que nos conta é o desencanto. Ao comprobar que, a pesar dos días de hoxe, que deberiamos estar nun nivel avanzado socialmente e o pobo debería ser adulto, maduro e responsable do seu pensar; a sociedade apoia as estruturas políticas actuais sen chistar, véndoas como algo normal, cando para min, é obvio que non funcionan ben, que hai toda unha estrutura parasitaria apegañada aos cartos do cidadán (ou súbdito, estamos nunha monarquía...). O terceiro paso non o vivín afortunadamente. A reacción do intelectual que nos conta é ou emigrar ou se afastar das estruturas políticas montadas ou pelexar contra elas para as mudar. No momento en que me atopo eu non sei cal delas estou a coller. Vivo en Meiril. Algo de emigrar hai en min. Sen dúbida a situación laboral lamentable que se pode atopar na Galiza é debida a esas estruturas obsoletas, que malgastaron e, literalmente, guindaron os cartos en pulpadas. A iso xuntouse a frustración persoal que sentín ao ver que nada cambiaba, mesmo cos nacionalistas no goberno. É lóxico? Diranme que non houbo tempo aínda. Pode ser. Seguramente. Mais este é o meu tempo. Ese foi un dos motivos, aínda que non o principal polo que marchei. Fóronvos outras lerias. Logo está o de se afastar. É certo que, nunha primeira reacción ante a podremia institucional, a miña reacción foi afastarse. Afasteime porque me doía ver como as cousas eran inamovíbeis e os meus intentos por axilos (permítanme o lusismo) eran en van. E despois está o de loitar, pelexar. Agora mesmo é a miña reacción. A loita, aínda que de baixo nivel. A loita contra as inxustizas que observo co meu pobo, tanto por parte da clase política coma da empresarial. E loito con verbas, con maneiras, con discursos amables e lóxicos. Loito tamén con euros, aportando o que podo. Unha loita tamén individual, con ecos de esperanza agardada.
En conclusión. Todos temos pasado polo primeiro momento que nos comenta Miguel Real. Estamos todos no segundo. Algúns toman o seu vieiro particular dentro das tres posibilidades. Outros coma min, fan un remexido das tres saídas e varían bruscamente de unha para a outra sen cesar. O terceiro paso, para os que cheguedes, non o veredes con vida.
A relação intemporal entre o intelectual português e as instituições socialmente dominantes podem resumir-se em três momentos paradigmáticos:
1) Uma fase de aproximação, de empenhamento e de voluntária adequação ou de tentativa de transformação do destino geral de Portugal.
2) Por motivos circunstanciais, que muito deferem de autor para autor, vinculando-o ao seu tempo, o intelectual português sofre, em certo momento, um profundo desencantamento com o estado conjuntural do país, cuja consciencialização o força ou a desistir de transformar Portugal, interiorizando-se ou exilando-se no estrangeiro, abandonando o seu antigo empenhamento, concentrando-se na sua obra estética ou filosófica individual; ou a reiterar o seu compromisso de transformar Portugal, criando uma obra alternativa à visão social e política dominante.
3) No final da vida ou após a morte, a obra do intelectual português é recuperada pelas instituições dominantes do Estado, da Universidade ou da Igreja, que a estatui como um dos mais salientes vectores da cultura portuguesa, passando então a ser tão santificada pelas novas gerações escolares quanto antes fora abominada e desprezada pelas anteriores.
Pon como exemplo a varias escritores portugueses que pasaron por estas fases. Por exemplo, Sá de Miranda, logo de viaxar polo norte de Italia, comprobou como en Portugal había maneiras civilizacionais de baixo nível e un alto nivel de interese financeiro e patrimonial por parte dos fidalgos cortesáns. Comprobou a profundísima ignorancia histórica e cultural da elite política portuguesa. Iso levouno a se afastar voluntariamente da Corte e das clases dominantes para se illar na súa frustración en Cabeceiras de Basto, onde apenas saía da súa casa e se centraba na súa obra literaria, lonxe dese ambiente. Como Sá de Miranda, refuxiáronse no interior de si mesmos outros grandes escritores como Manuel Laranjeira, Teixeira de Pascoais, Fernando Pessoa ou Miguel Torga. Moitos suicidáronse antes a impotencia do inexistente cambio. Outros como Camões, Garcia da Horta, Damião de Góis ou Rodrigues Lapa optaron por emigrar, sufrindo a dupla dor de ver torta a súa patria e a saudade por ela á vez. E a terceira opción, a de loitar contra o sistema político vixente, seguiuna António Ribeiro Sanches, Luís da Cunha, Teodoro de Almeida ou Luís António Verney.
Nunca vos pasou a vós iso? Miguel Real fala de intelectuais portugueses. Eu non me considero un intelectual nin moito menos. Estou ben lonxe diso para a miña desgraza, mais si me decato que teño un nivel cultural máis alto do habitual e, dígoo claro, teño un espírito de reflexión e contemplación moito máis avanzado do que a media da xente do País. Tampouco son portugués. Son galego. Mais estes tres pasos estounos a vivir. O que nos conta Miguel Real é extrapolable á Galiza. Imos analizalo:
Lembro perfectamente como intentei unha aproximación ao sistema vixente. Por ignorancia, un aproxímase a el, con certas esperanzas vendidas pola modernidade de hoxe. O que un observa é un sistema enferruxado e roncante. Algo non funciona. Algo cheira. Fede. O segundo paso que nos conta é o desencanto. Ao comprobar que, a pesar dos días de hoxe, que deberiamos estar nun nivel avanzado socialmente e o pobo debería ser adulto, maduro e responsable do seu pensar; a sociedade apoia as estruturas políticas actuais sen chistar, véndoas como algo normal, cando para min, é obvio que non funcionan ben, que hai toda unha estrutura parasitaria apegañada aos cartos do cidadán (ou súbdito, estamos nunha monarquía...). O terceiro paso non o vivín afortunadamente. A reacción do intelectual que nos conta é ou emigrar ou se afastar das estruturas políticas montadas ou pelexar contra elas para as mudar. No momento en que me atopo eu non sei cal delas estou a coller. Vivo en Meiril. Algo de emigrar hai en min. Sen dúbida a situación laboral lamentable que se pode atopar na Galiza é debida a esas estruturas obsoletas, que malgastaron e, literalmente, guindaron os cartos en pulpadas. A iso xuntouse a frustración persoal que sentín ao ver que nada cambiaba, mesmo cos nacionalistas no goberno. É lóxico? Diranme que non houbo tempo aínda. Pode ser. Seguramente. Mais este é o meu tempo. Ese foi un dos motivos, aínda que non o principal polo que marchei. Fóronvos outras lerias. Logo está o de se afastar. É certo que, nunha primeira reacción ante a podremia institucional, a miña reacción foi afastarse. Afasteime porque me doía ver como as cousas eran inamovíbeis e os meus intentos por axilos (permítanme o lusismo) eran en van. E despois está o de loitar, pelexar. Agora mesmo é a miña reacción. A loita, aínda que de baixo nivel. A loita contra as inxustizas que observo co meu pobo, tanto por parte da clase política coma da empresarial. E loito con verbas, con maneiras, con discursos amables e lóxicos. Loito tamén con euros, aportando o que podo. Unha loita tamén individual, con ecos de esperanza agardada.
En conclusión. Todos temos pasado polo primeiro momento que nos comenta Miguel Real. Estamos todos no segundo. Algúns toman o seu vieiro particular dentro das tres posibilidades. Outros coma min, fan un remexido das tres saídas e varían bruscamente de unha para a outra sen cesar. O terceiro paso, para os que cheguedes, non o veredes con vida.
domingo, 14 de dezembro de 2008
O sebastianismo
O sebastianismo foi un movemento que se orixinou no século XVI en Portugal e que tivo moita expansión entre o pobo. É un curioso movemento que comezou dun xeito místico e foi virando cara unha procura dun patriotismo perdido máis comprensible.
Os feitos sitúanse no ano 1578. O rei de Portugal do momento era Sebastião I, sétimo rei da dinastía de Avis, neto de João III e tataraneto dos Reis Católicos de Castela e Aragón. De natureza feble e criado polos xesuítas dende neno, só soñaba con batallas románticas e con cruzadas cristiás. Chegou a acadar tal obsesión que o seu único propósito era conquistar o norte de África a pasar a coitelo todos os xudeus que non se convertisen. Viu a súa ocasión para o facer coa expulsión do trono do sultán marroquí Mohammed al-Mutawakil (Abu Abdallah Mohammed II Saadi). O tal Mohammed II pediulle entón axuda para o restaurar o seu reinado e vencer ao seu adversario Abu Marwan Abd al-Malik (أبو مروان عبد الملك الغازي), axudado polos otomanos na caída de Mohammed II. Sebastião I, logo de se asegurar a axuda do seu tío español Filipe II con aportacións económicas, foi á guerra, a pesar da contrariedade de moitos sectores que rexeitaban tal aventura, argüíndo a necesidade de frear o dominio otomano fronte ás costas portuguesas, pois perigaba o comercio co Brasil, Guiné e as illas atlánticas. A batalla coñécese co nome de Batalla de Al Qasr al Kabir (القصر الكبير), lugar onde aconteceu. Nela morreron os tres reis da disputa: Sebastião I, Mohammed II e Abd al-Malik, ademais de practicamente toda a nobreza portuguesa e o escritor español Francisco de Aldana. As consecuencias foron claras: Portugal e Marrocos ficaron sen reis. A fame, o cansazo e a calor africanas deitaron o exército portugués ao chan. Os nobres portugueses supervivintes foron feitos prisioneiros. Os xudeus, por outra beira, eran felices, pois a morte de Sebastião I aforráballes a morte. A situación éravos fodida. Portugal quedaba cun gran baleiro de poder, sumido no loito (foron cuns 15000 homes á guerra) e Sebastião non tiña descendencia. Ademais, o tesouro portugués foi moi minguado polos gastos da guerra e polos pagos para recuperar os nobres prisioneiros. Logo dunha tempada de pelexas entre herdeiros, fíxose co trono Filipe II de España en 1580.
Entón xurdiu o sebastianismo. O corpo de Sebastião I nunca apareceu na batalla. O máis posible (seguro) é que fora desfeito na batalla e pudrise axiña polas altas temperaturas africanas e devorado polas alimarias. Mais no pobo comezou a xurdir a lenda de que non morrera, e que axiña había de voltar reclamar o seu trono. Esta lenda foi ademais maior coas Trovas feitas por Bandarra, que aseguraba que había voltar e que fora visto nalgúns lugares. A lenda correu coma a pólvora de sur a norte de Portugal, chegando a ser unha auténtica crenza popular. Os intelectuais da época enfocárono coma unha necesidade de atopar ese patriotismo perdido, logo da perda da independencia portuguesa diante de España, entre eles o grandísimo Fernando Pessoa. Houbo quen reclamou o trono admitindo ser o rei Sebastião I, coma Gabriel de Espinosa, pero foron pasados a coitelo ao se demostrar a súa falsidade. O sempre grande Camões chegou a dicir en referencia á chegada de Filipe II ao trono portugués, que el amou tanto a súa patria que non só ía morrer nela, senón con ela.
Portugal restaurou a súa independencia en 1640 logo dunha boa xogada dos duques de Bragança.
Hoxe ninguén é sebastianista, aínda que hai moito nostálxico da desaparecida monarquía portuguesa e o defende. Podemos observar de todos xeitos como en toda unha sociedade se pode crear unha lenda baseada en feitos históricos e levada á paranoia. Unha paranoia polo descontrol absoluto dunha situación insostible, onde moitísimas familias non asumían a morte dos seus familiares mortos en combate e a decadencia de toda a sociedade, dende labregos a nobres e até o mesmo El-Rei. O concepto máis próximo é o mesianismo. Existe o mesianismo!
Unha aperta a todos!
Os feitos sitúanse no ano 1578. O rei de Portugal do momento era Sebastião I, sétimo rei da dinastía de Avis, neto de João III e tataraneto dos Reis Católicos de Castela e Aragón. De natureza feble e criado polos xesuítas dende neno, só soñaba con batallas románticas e con cruzadas cristiás. Chegou a acadar tal obsesión que o seu único propósito era conquistar o norte de África a pasar a coitelo todos os xudeus que non se convertisen. Viu a súa ocasión para o facer coa expulsión do trono do sultán marroquí Mohammed al-Mutawakil (Abu Abdallah Mohammed II Saadi). O tal Mohammed II pediulle entón axuda para o restaurar o seu reinado e vencer ao seu adversario Abu Marwan Abd al-Malik (أبو مروان عبد الملك الغازي), axudado polos otomanos na caída de Mohammed II. Sebastião I, logo de se asegurar a axuda do seu tío español Filipe II con aportacións económicas, foi á guerra, a pesar da contrariedade de moitos sectores que rexeitaban tal aventura, argüíndo a necesidade de frear o dominio otomano fronte ás costas portuguesas, pois perigaba o comercio co Brasil, Guiné e as illas atlánticas. A batalla coñécese co nome de Batalla de Al Qasr al Kabir (القصر الكبير), lugar onde aconteceu. Nela morreron os tres reis da disputa: Sebastião I, Mohammed II e Abd al-Malik, ademais de practicamente toda a nobreza portuguesa e o escritor español Francisco de Aldana. As consecuencias foron claras: Portugal e Marrocos ficaron sen reis. A fame, o cansazo e a calor africanas deitaron o exército portugués ao chan. Os nobres portugueses supervivintes foron feitos prisioneiros. Os xudeus, por outra beira, eran felices, pois a morte de Sebastião I aforráballes a morte. A situación éravos fodida. Portugal quedaba cun gran baleiro de poder, sumido no loito (foron cuns 15000 homes á guerra) e Sebastião non tiña descendencia. Ademais, o tesouro portugués foi moi minguado polos gastos da guerra e polos pagos para recuperar os nobres prisioneiros. Logo dunha tempada de pelexas entre herdeiros, fíxose co trono Filipe II de España en 1580.
Entón xurdiu o sebastianismo. O corpo de Sebastião I nunca apareceu na batalla. O máis posible (seguro) é que fora desfeito na batalla e pudrise axiña polas altas temperaturas africanas e devorado polas alimarias. Mais no pobo comezou a xurdir a lenda de que non morrera, e que axiña había de voltar reclamar o seu trono. Esta lenda foi ademais maior coas Trovas feitas por Bandarra, que aseguraba que había voltar e que fora visto nalgúns lugares. A lenda correu coma a pólvora de sur a norte de Portugal, chegando a ser unha auténtica crenza popular. Os intelectuais da época enfocárono coma unha necesidade de atopar ese patriotismo perdido, logo da perda da independencia portuguesa diante de España, entre eles o grandísimo Fernando Pessoa. Houbo quen reclamou o trono admitindo ser o rei Sebastião I, coma Gabriel de Espinosa, pero foron pasados a coitelo ao se demostrar a súa falsidade. O sempre grande Camões chegou a dicir en referencia á chegada de Filipe II ao trono portugués, que el amou tanto a súa patria que non só ía morrer nela, senón con ela.
Portugal restaurou a súa independencia en 1640 logo dunha boa xogada dos duques de Bragança.
Hoxe ninguén é sebastianista, aínda que hai moito nostálxico da desaparecida monarquía portuguesa e o defende. Podemos observar de todos xeitos como en toda unha sociedade se pode crear unha lenda baseada en feitos históricos e levada á paranoia. Unha paranoia polo descontrol absoluto dunha situación insostible, onde moitísimas familias non asumían a morte dos seus familiares mortos en combate e a decadencia de toda a sociedade, dende labregos a nobres e até o mesmo El-Rei. O concepto máis próximo é o mesianismo. Existe o mesianismo!
Unha aperta a todos!
Uns vão bem e outros mal
Senhoras e meus senhores, façam roda por favor,
senhoras e meus senhores, façam roda por favor, cada um com o seu par,
aqui não há desamores se é tudo trabalhador, o baile vai começar,
senhoras e meus senhores, batam certos os seus pezinhos como bate este tambor
não queremos cá opressores, se estivermos bem juntinhos, vai-se embora o mandador,
vai-se embora o mandador.
Faz lá como tu quiseres, faz lá como tu quiseres, faz lá como tu quiseres,
folha seca cai ao chão, folha seca cai ao chão.
Eu não quero o que tu queres, eu não quero o que tu queres, eu não quero o que tu queres,
que eu sou doutra condição, que eu sou doutra condição.
De velhas casas vazias, palácios abandonados, os pobres fizeram lares,
mas agora todos os dias, os polícias bem armados desocupam os andares,
Para que servem essas casas se não ser para o senhorio viver da especulação?
Quem governa faz tábua rasa, mas lamenta com fastio a crise da habitação.
E assim se faz Portugal, uns vão bem e outros mal.
Faz lá como tu quiseres, faz lá como tu quiseres, faz lá como tu quiseres,
folha seca cai ao chão, folha seca cai ao chão.
Eu não quero o que tu queres, eu não quero o que tu queres, eu não quero o que tu queres,
que eu sou doutra condição, que eu sou doutra condição.
Tanta gente sem trabalho, não tem pão nem tem sardinha e nem tem onde morar,
do frio faz agasalho, que a gente está tão magrinha da fome que anda a rapar,
O governo dá solução: manda os pobres emigrar, e os emigrantes que regressaram,
mas com tanto desemprego, os ricos podem voltar porque nunca trabalharam.
E assim se faz Portugal, uns vão bem e outros mal.
Faz lá como tu quiseres, faz lá como tu quiseres, faz lá como tu quiseres,
folha seca cai ao chão, folha seca cai ao chão.
Eu não quero o que tu queres, eu não quero o que tu queres, eu não quero o que tu queres,
que eu sou doutra condição, que eu sou doutra condição.
E como pode outro alguém, tendo interesses tão diferentes, governar trabalhadores?
se aquele que vive bem, vivendo dos seus serventes tem diferentes valores.
Não nos venham com cantigas, não cantamos para esquecer, nós cantamos para lembrar,
que só muda esta vida quando tiver o poder o que vive a trabalhar.
Segura bem o teu par, que o baile vai terminar.
Faz lá como tu quiseres, faz lá como tu quiseres, faz lá como tu quiseres,
folha seca cai ao chão, folha seca cai ao chão.
Eu não quero o que tu queres, eu não quero o que tu queres, eu não quero o que tu queres,
que eu sou doutra condição, que eu sou doutra condição.
quarta-feira, 10 de dezembro de 2008
Coraçom ausente
Dor que desfixo o meu corazón, só un burato fica no seu lugar. Un burato senlleiro, triste e falto de aloumiños. Dor de compañeiros que se perderon no camiño. Dor de amigos que atrás ficaron na escuridade dos anos. Dor de amores que nunca foron e quecen decotío. Lume bravo e vivo minguado pola cadea do tempo que esgana e afoga folgos e forzas. Empurrado á emigración pola falta de amor propio do seu pobo. Desprezado e ignorado por falar a súa lingua na súa terra. Escuridade no camiño. U-lo facho?Unha ducia de persoas que gravaron petroglifos no meu peito. Debuxos dunha beleza incríbel e durabilidade milenaria na alma. A vosa ausencia afúndeme na máis abisal das fosas marítimas. Terrible presión no peito e na alma... espesura na mente. Saudade do que foi e do que ten que ser.
terça-feira, 9 de dezembro de 2008
Morte ao Borbón
Onte armouse unha liorta de grandes dimensións por mor dunha frase desafortunada do voceiro de Esquerra Republicana de Catalunya Joan Tardà. Nun acto das xuventudes de ERC (JERC) o Día da Constitución Española, rematou o seu discurso berrando "Viva a República! Morte ao Borbón!". É de imaxinar os ríos de comentarios e opinións dos medios de comunicación e políticos sobre a xa famosa fraseciña.
Que podo opinar eu do tema? Pois que a frase está desenfocada. Imos analizalo. Por una lado temos a Joan Tardà, membro dun partido independentista catalán e ademais republicano. Que agardaban? Que lla lambese a El-Rei? É republicano, carallo! E con respecto ao de "morte ao Borbón", simplemente é un xeito de dicir "abaixo a monarquía". Con isto quero dicir que esa frase non se dixo con afán de lle desexar a morte a El-Rei Juan Carlos I de Borbón y Borbón, algo que, sinceramente, non querería nunca o señor Tardà. Nin do rei nin de ninguén. Cando se di Borbón, dise monarquía. Non se ataca á persoa en si, senón ao concepto mesmo de monarquía, un concepto totalmente desfasado, anacrónico e, actualmente, absurdo, caro e inútil. Unha monarquía, por certo, imposta polo ditador Francisco Franco, pois foi abolida democraticamente en eleccións nos anos 1930. Nunca xamais se voltou facer un referéndum sobre se queremos ou non monarquía, se queremos ser súbditos ou cidadáns. É realmente necesaria unha persoa que ten uns gastos astronómicos na economía española e cuxa única función real é a de viaxar en representación do seu país polo mundo? Como fan as repúblicas doutros países entón? Non van representantes dos seus estados?
Agardo que esta polémica frase non lle produza moitos problemas a Tardà. Hai que entender o contexto e o significado real da frase. Non dramaticen algúns sectores... temos Borbón para longo... por desgraza.
Abaixo a dentadura!
quinta-feira, 4 de dezembro de 2008
Ourellas peludas
Déixovos algúns discos que sempre adorei. A ver se vos gustan. Eu escóitoos decote e arreo! Podería pór centos deles (non esaxero, escoitei centos e centos de discos galegos), mais hoxe decidín colocarvos estes poucos. Hai moitísimos máis que escoitaría unha e outra vez sen me cansar endexamais, pero hoxe tocoulle a estes. Outro día serán outros. Todos teñen unha historia e un intre asociado na miña vida. Gozade deles!Con premerdes enriba deles podedes baixalos. Un bico!
Antón Reixa - Escarnio
Alecrín - Itinerante
María Manoela - Idioma meu
Paco Campos e Chaira - Ó rompe-lo día
Os Papaqueixos - A lóxica aplastante do comité de propaganda
Doa - Perfiles
Benedicto - Pola unión
Saraibas - Xa non podemos calar
Os Diplomáticos de Monte Alto - Arroutada pangalaica
Luís Emilio Batallán - Ahí vén o maio
Taranis - Keltia
Alecrín - Itinerante
María Manoela - Idioma meu
Paco Campos e Chaira - Ó rompe-lo día
Os Papaqueixos - A lóxica aplastante do comité de propaganda
Doa - Perfiles
Benedicto - Pola unión
Saraibas - Xa non podemos calar
Os Diplomáticos de Monte Alto - Arroutada pangalaica
Luís Emilio Batallán - Ahí vén o maio
Taranis - Keltia
E como extra imprescindible dende Portugal...
quarta-feira, 3 de dezembro de 2008
O pobo xavante
Esta fin de semana caeu nas miñas mans un raro dicionario xavante-portugués e portugués-xavante, editado en 1987 e revisado e actualizado en 2004. Edítao a Sociedade Internacional de Lingüística e saíu de Cuiabá, capital do Mato Grosso.
A lingua xavante posúe 13 vogais e 13 consoantes. Tentando pronunciar as vogais a través da explicación do dicionario crin voltarme tolo (lembrei o õ estoniano e o que lle custou ao Tespis pronuncialo!). As consoantes son máis doadas, aínda que a maioría non son exactamente como as coñecemos e temos que mudar un chisco o xeito de abrir ou pechar os beizos. Téñenche gheada, coma o galego. O xavante ten catro tipos de verbas: os verbos, os substantivos, os modificadores e as palabras de función preposicional.
Os verbos semellan difíciles de aprender. Mudan segundo a situación en que son empregados. Se o suxeito é singular é dun xeito. Se é plural de dous membros, doutro. Se é plural de tres ou máis, doutro. Os verbos rexístranse na terceira persoa do singular, pois non existe o infinitivo. Ademais, moitos verbos non se entenden (non teñen sentido) no presente, tendo que se escribiren no dicionario como expresións verbais que indican unha acción rematada. Os substantivos divídense principalmente en posuíbles ou non posuíbles. Segundo quen o posúa, hai que empregar un ou outro prefixo. Se o posúe unha persoa (a cabeza de alguén, por exemplo), emprégase da-, mentres que se o posúe algo (unha asa dunha xerra, por exemplo), empregarase ĩ-. Os substantivos non posuíbles (a maioría nomes de persoa ou topónimos) non precisan prefixo ningún.
O pobo xavante foi masacrado e perseguido "até" a década dos 1930, fuxindo e recluíndose no leste do Mato Grosso e no noroeste de Goiás. Nun primeiro momento quíxose convertilos e pacificalos, mais sempre remataban por voltar á selva e se ocultaren. Actualmente hai arredor duns 7000 membros deste pobo. Como moitos pobos indíxenas brasileiros, as súas principais actividades eran a caza, a pesca e a recolleita de froitos. Hoxe en día viven asediados pola gandaría irrespectuosa e o cultivo da soia, que están a ocupar, como sabedes, enormes extensións de terreo na Amazônia que antes eran selva. O lado positivo é que se están a dar pasos para a protección da súa cultura por parte dos seus membros, comezando algúns deles mesmo a aprender a escribir a súa lingua para preservar a súa cultura no futuro de modernización (verba ultraxada, maltratada, violada e enxoita de vida) que lles agarda.
Unha das cousas que máis me sorprendeu deste pobo é o ritual de paso de nenez a ser adulto. Entre os 10 e os 18 anos, todo membro masculino da tribo ten que pasar cinco anos recluído nunha casa chamada Hö, onde só poder ter contacto cos seus padriños e só pode saír a cazar, pescar ou determinados rituais. Imaxinades cinco anos metido nunha casa xavante sen poder saír nin falar con ninguén? Tras pasar eses cinco anos, a tribo fai unha festa chamada dañono, onde lle furan a orella cun óso de onza parda, a partir do cal xa o consideran adulto e lle dan unha muller escollida previamente. Os casamentos só son permitidos entre membros de clans diferentes, que son tres: âwawẽ, po'reza'õno e topdató (este derradeiro case sempre vencellado aos âwawẽ). Que máis queredes, ho!? Cinco anos rañando no carallo e aínda por riba lévanvos a muller xa para o leito.
Un pobo interesante o xavante. Unha aperta a todos e todas!
A lingua xavante posúe 13 vogais e 13 consoantes. Tentando pronunciar as vogais a través da explicación do dicionario crin voltarme tolo (lembrei o õ estoniano e o que lle custou ao Tespis pronuncialo!). As consoantes son máis doadas, aínda que a maioría non son exactamente como as coñecemos e temos que mudar un chisco o xeito de abrir ou pechar os beizos. Téñenche gheada, coma o galego. O xavante ten catro tipos de verbas: os verbos, os substantivos, os modificadores e as palabras de función preposicional.
Os verbos semellan difíciles de aprender. Mudan segundo a situación en que son empregados. Se o suxeito é singular é dun xeito. Se é plural de dous membros, doutro. Se é plural de tres ou máis, doutro. Os verbos rexístranse na terceira persoa do singular, pois non existe o infinitivo. Ademais, moitos verbos non se entenden (non teñen sentido) no presente, tendo que se escribiren no dicionario como expresións verbais que indican unha acción rematada. Os substantivos divídense principalmente en posuíbles ou non posuíbles. Segundo quen o posúa, hai que empregar un ou outro prefixo. Se o posúe unha persoa (a cabeza de alguén, por exemplo), emprégase da-, mentres que se o posúe algo (unha asa dunha xerra, por exemplo), empregarase ĩ-. Os substantivos non posuíbles (a maioría nomes de persoa ou topónimos) non precisan prefixo ningún.
O pobo xavante foi masacrado e perseguido "até" a década dos 1930, fuxindo e recluíndose no leste do Mato Grosso e no noroeste de Goiás. Nun primeiro momento quíxose convertilos e pacificalos, mais sempre remataban por voltar á selva e se ocultaren. Actualmente hai arredor duns 7000 membros deste pobo. Como moitos pobos indíxenas brasileiros, as súas principais actividades eran a caza, a pesca e a recolleita de froitos. Hoxe en día viven asediados pola gandaría irrespectuosa e o cultivo da soia, que están a ocupar, como sabedes, enormes extensións de terreo na Amazônia que antes eran selva. O lado positivo é que se están a dar pasos para a protección da súa cultura por parte dos seus membros, comezando algúns deles mesmo a aprender a escribir a súa lingua para preservar a súa cultura no futuro de modernización (verba ultraxada, maltratada, violada e enxoita de vida) que lles agarda.
Unha das cousas que máis me sorprendeu deste pobo é o ritual de paso de nenez a ser adulto. Entre os 10 e os 18 anos, todo membro masculino da tribo ten que pasar cinco anos recluído nunha casa chamada Hö, onde só poder ter contacto cos seus padriños e só pode saír a cazar, pescar ou determinados rituais. Imaxinades cinco anos metido nunha casa xavante sen poder saír nin falar con ninguén? Tras pasar eses cinco anos, a tribo fai unha festa chamada dañono, onde lle furan a orella cun óso de onza parda, a partir do cal xa o consideran adulto e lle dan unha muller escollida previamente. Os casamentos só son permitidos entre membros de clans diferentes, que son tres: âwawẽ, po'reza'õno e topdató (este derradeiro case sempre vencellado aos âwawẽ). Que máis queredes, ho!? Cinco anos rañando no carallo e aínda por riba lévanvos a muller xa para o leito.
Un pobo interesante o xavante. Unha aperta a todos e todas!
Deséxovos a todos to ti :-)
Subscrever:
Mensagens (Atom)
