sábado, 30 de agosto de 2008

Grupo de Acção Cultural Vozes na Luta


Hoxe aconteceu algo realmente extraordinario. Estiven fuchicando polas redes P2P e en concreto polo SoulSeek, un programiña semellante a un chat en que cada usuario comparte uns ficheiros á vista da xente. Na miña constante procura de música galega e novas experiencias musicais decidín investigar un usuario ( [nocturna] ) que posuía, segundo o buscador de ficheiros, discos galegos. Vaia sorpresa levei cando vin que era do Brasil e que tiña unha cantidade de música portuguesa abraiante!

A primeira sensación que dá é a de desorde absoluta. Non se atopa nada do que un busca. Mais remexendo e estrebellando atopei, para a miña sorpresa, a discografía do Grupo de Acção Cultural Vozes na Luta. Até hai apenas seis meses nin tan sequera os coñecía. Foi un día que a deusa Fortuna quixo que fose botar un ollo á libraría Follas Vellas de Compostela, onde venden cousas de segunda man: libros, revistas, discos, vinilos e cousiñas varias. En verdade a nivel de música a tenda perdeu moito. Apenas se atopa algo interesante e adoita estar todo abondo peneirado por coleccionistas. Hai catro ou cinco anos cheguei a dar con auténticas xoias. O caso é que hai uns seis meses mirando o que había chamoume a atención un vinilo do ano 1975 dun grupo chamado GAC Vozes na Luta e que se deu en chamar A cantiga é uma arma. A portada do traballo era un exército do pobo movéndose firme cara adiante coa bandeira comunista ben alta. Ao viralo para confirmar os meus presentimentos puiden comprobar os tremendos títulos dos temas: A luta dos bairros camarários, Alerta!, A cantiga é uma arma, Em vermelho, em multidão ou Viva a Guiné-Bissau livre e independente. Aínda por riba o prezo desta descomunal obra era de tan só dous ouros. Non o puiden evitar. Leveino para a casiña, mais como non teño reprodutor de LPs nunca o puiden escoitar. Até hoxe. Hoxe, grazas a [nocturna], tiven o pracer de os escoitar. As primeiras cancións son, literalmente, discursos antifeixistas e a prol do movemento social e de esquerdas. O resto dos temas son cancións musicadas con idéntica temática. O certo é que vistos dende hoxe, resulta obvio aos ouvidos que as letras son demagóxicas e moi tópicas, mais é un fiel espello que resume aquel tempo. Recén saídos da ditadura de Salazar, comezaron a agromar grupos de temática marxista, leninista ou de esquerdas coma cogomelos nunha carballeira allaricense no outono. O GAC Vozes na Luta foi un máis, coa diferenza que tiña certa calidade musical. De feito, o creador deste grupo foi o xenial José Mário Branco, galego (si, galego) do Porto, un dos músicos máis importantes da época, perseguido en Portugal e exiliado en Francia do ano 1963 ao 1974. Nos seus inicios só tocaban para animar calquera acto político, folgas ou manifestacións. Logo, tras algunhas baixas de membros do PCP e do LUAR, foi indo polo seu rego até chegarmos a este A cantiga é uma arma. Logo sacaron outros tres LPs máis. O seguinte (Pois canté!!) foi un disco radicalmente diferente, enfocado desta quenda cara a música tradicional (moi consultado por grupos como Raízes, Vai de Roda ou Brigada Víctor Jara). Os seus dous derradeiros traballos (Vira bom e Ronda da alegria) voltaron ás orixes e son moi semellantes á liña primixenia.

Só houbo dúas figuras que foron quen de rachar esta paupérrima calidade musical da música de protesta comunista (ou de esquerdas, como se queira) portuguesa. Unha foi José Afonso (o Zeca), o máis importante cantautor e músico de Portugal. Sobran verbas para este home. Sempre soubo manter a calidade das súas obras e afastarse do pasaxeiro. O outro, que rachou definitivamente con estas correntes, foi Sérgio Godinho. Supoño que coñeceredes esa canción mítica que di (tantas veces posta no Avante!) Hoje venho eu aqui falar duma coisa que me anda a atormentar...

Rematando. O GAC Vozes na Luta foi un dos poucos grupos musicais portugueses de corte comunista de calidade musical, a pesar das súas letras prefabricadas e demagóxicas. Antes de que Sérgio Godinho dese co candil, eles eran a luz. Os temas que teñen musicados son dun ritmo moi apegadizo e as letras son bastantes rancias (entendamos rancias coma algo positivo, en xiria universitario-nacionalista compostelá. Outro día abro un post tentando aproximar o significado deste concepto). Destaco os seus himnos Alerta! e Em vermelho, em multidão, cantos á loita (con armas!) contra o capitalismo e o burgués, e o Viva a Guiné-Bissau livre e independente, canto a prol da independencia das colonias portuguesas con ritmo africano.

Se tedes oportunidade de os escoitar, non a perdades. Unha aperta!

3 comentários:

fgul disse...

Vaia vaia:

Outro para a discoteca. Haberá que facerche caso entón e escoitalos. SUpoño que serán ráncias até mais non poder. Eu ultimamente estouche con Suso Vaamonde (que xa non é pouco)

Un saúdo

Moncho Pais disse...

Manuel,

O Suso Vaamonde peneirou, seleccionou, creou o ritom e marcou o camiño a seguir. Agora que alguén as interprete con calidade musical hahaha Susiño sempre estará na miña discoteca básica. Quen non cantou con el "cantai galegos o himno xiganteeee dos pobos ceibes dos pobos grandeees; cantai galegos a idea santaaa da independencia da nosa Patriaaaa".

Un apreixo!

miquelet disse...

Per aquells anys tan demagògiques i directes les lletres, i hui amb un discurs tan i tan descafeinat. Per a quan un terme mitjà?

Salut.